AEGYPTUS Turcis Elcuibet

AEGYPTUS Turcis Elcuibet

Asiae regio (licet a Ptolemaeo in Africa discribatur) teste Mela l. 1. c. 9. in 2. partes dividitur. Una inferior, quae et Delta, ad occidentem Bechria, et ad ortum Errif, teste Io: Leone, dicitur. Altera Superior, vulgo Sahid, et olim Thebais dicta: est autem Meridiem versus, et ad Syenen usque procedit. De antiquitate Aegypti, ac disciplina Sacerdotum, quos prophetas vocant, innumerabilia pene auctoribus memorantur. Huc Daedalus, Melampus, Pythagoras, Homerus, Solon, Musaeus, Plato, Democritus, Apollonius Tyaneus, compluresque alii eruditionis gratiâ profecti, dogmata Aegyptiorum in suam quisque patriam retulêre. Primi siquidem Artium inventores putantur Aegyptii. Dionysius Periegetes.

Ο῾ πρῶτοι βιότοιο διεςήϚαντο κελέυθουϚ,

Πρῶτοι δ᾿ ἱμερόεντος ἐπειρήσαντο αῤότρου,

Καὶ ςπόρον ἰθυτάτης ὑπὲρ αὔλακος ἁπλώσαντο.

Πρῶτοι δὲ γεαμμῇϚι πόλον διεμετρήσαντο,

Θυμῷ φρᾳςςάμενοι λοξὸν δρόμον ἠελίοιο.

Ubi per βίου κελεύθους Scholiastes τὰς τέχνας intelligit. Sane Diodor. Sicul l. 1. Aegyptiis ἀρχαιωτάτην ἀγωγην` tribuit, Hinc Aegyptus Terrarum parens appellata est, uti tradit Crinitus. Et Macrob. Saturnl l. 1. c. 15. Aegyptum vocat artium matrem. Et de Somn. Scip. l. 1. c. 19. incolas eius appellat omnium Philosophiae disciplinarum parentes et c. 21. de iisdem, Quos constat primos omnium caelum scrutari, et metiri ausos. De agricultura Aegyptiorum nos plura in Osiris. De fertilitate Dionys.

Εὔβοτος ἐυλείμων τε, καὶ ἄγλαα πάντα φέρουϚα.

Quam tamen Nilo suo plurimum debet, qui

---- Viridem Aegyptum nigrâ fecundat arenâ,

Uti loquitar Virg. Georg. l. 4. v. 291. Et Strabo. l. 17. ait, Sterilein Aegypto esse, quicquid non attigerit Nilus. Et certe fidem huic fecerit, si maxime alia non suppeterent testimonia, Aegypti Encomium a veteribus usurpatum, quô publicum orbis horreum est appellata. Hôc nomine olim Libyam potentissimam prae se contempsit Aegyptus angusta. Unde Proverb. Sulcus Aegypti arenas non curat Lioyae. Quod Graecô distichô expressit Antiphilus,

Καρποῖς, οὐ ςαδίοιϚιν ἐρίζομεν, οὐδὲ γὰρ αὔλαξ

Αὶγύπ ου Λιβύης ψάμμου ἐπιςρς´φεται.

Sed non moras faciemus in re tam nota; videat studiosus lector Wendelini Admiranda Nili: c. 21. Huius divitias et opes ostendunt etiamnum totopera immortalia, ut funt Pyramidum vastissimae moles, tot stupendae altitudinis ex solido marmore Obelisci, Colossi, Sphinges, Statuae, Labyrinthi, totque Deorum delubra, quorum plura solum Aegyptus, quam aliae omnes regiones exhibet, teste oculatô Herodotô ex antiquis, ex recentioribus P. de Valle, qui magnifica horum mirandorum rudera accuratissime descripsit, Itiner. tom. 1. Fullisse autem Aegyptios ab initio Idolorum cul ores vanissimos, non tantum docent sacrae literae, sed etiam profani auctores affatim. Unum nomino Iuvenalem, Sat. 15. v. 1. s.

Quis nescit, Volusi Bithynice, qualia demens

Aegyptus portenta colat? Crocodilon adorat

Pars haec: illa pavet saturum serpentihus Ibim.

Effigies sacri nitet aurea Cercopitheci,

Dimidiô magicae resonant ubi Memnone chordae,

Atque vetus Thebe centum iacet obruta portis.

Illic caerulcos, hic piscem fluminis, illic

Oppida tota canem venerantur, nemo Dianam. etc.

Post Christum autem ex Diva Virgine natum, ex hac eadem Monachorum, Eremitarumque agmina primum enata, indeque per totum orbem Christianum devulgata, ex primitivae Ecclesiae monumentis docetur. A priscis incolis (inquit Bochart. l. 1. Phaleg. c. 1. Aegyptus vocabatur Chamia, vel Chemia, i. e. terra Cham. quomodo illam appellat Psaltes Ps. 78. v. 51. Plutarchus in Iside autem, qui ignorabat Aegyptios a Chama oriundos, a terrae nigredine putavit ita nominari, ἒτι τὴν Α῎ιγυπτον ἐν τοῖς μάλιςα μελάγγειον οὖταν, ὥςπερ τὸ μέλαν τοῦ ὀφθαλμοῦ Χημία καλοῦτιν. Et vero Geneseos c. 30. ubi de coloribus pecudum Labanis et Iacobi, chum pro nigro quater occurrit v. 32. 33. 35. 40. Chemia tamen potius videtur ad Chamum pertinere, ut et apad Steph. alind Aegypti nomen compositum ἑρμοχύμιος, et in ipsa Aegypto pagi Χἑμμις, ψώχεμμις, ψιττάχεμμις. Hebraei Mitzraim vocant, quam vocem Doctissimus Bochart. l. 4. Phaleg. c. 24. non nomen hominis esse putat, sed regionis, ac proinde Misraim credit factum percompendium ex Mesoraiim, nam singulare eius est Masor, Id in scripturâ occurrit aliquoties. 2. Reg. c. 19. v. 14. Siccabo plantâ pedum meorum omnes rivos Masor, i. e. Aegypti. Et Esaiae. c. 19. v. 6. Et siccabuntus ftuvii Masor; ubi Kimchius, Masor, idem quod Misraim. Rursus Michaeae c. 7. v. 12. Et a Masor usque ad fluvium, h. e. ab Aegypto usque ad Euphratem, qui sunt termini terrae Chanaan. Porro Masor est munitus locus; nomen ergo ab argumento sumptum, neque enim ulla regio est naturali situ tutior. Ο᾿χυρότητι δὲ φυσικῇ (inquit Diodor l. 1.) οὐκ ὀλίγῳ δοκεῖ προέχειν τῶ ἐις βατίλειαν ἀφωρισμένων τόπων, idque probat in sequentibus longâ inductione. Ab occasu scil: desertum habet inacessum, a meridie Nili Catarractas, et montes Aethiopiae, ab ortu item eremum et barathra, et paludem Serbonidis, ab Aquilone mare importuosum; nam ab Ioppe Phoeniciae usque ad Paraetonium Libyae nullas est portus praeter Pharum. Haec postquam pluribus docuit Diodor. ita conculdit, Η῾μὲν ου῏ν Αἴγυπτος πανταχόθεν φυσικῶς ὠχύρωται. Haec ille l. 1. Et l. 15. de Aegyptio Nectanebi, Persis adventantibus, Ε᾿θάῤῥει δὲ μάλιςα μὲν τῇ τῆς χώρας ὀχυρότητι, δυςπ ρο τίτου ταντελῶς ὄυσης Αἰγύπτου. Ita etiam Strabo. l. 16. Iam inde, inquit, ab initio Aegyptus fuit valde pacata, διὰ τὸ ἀυταρκὲς τῆς χώρας, καὶ τὸ δυσείσβολον τοῖς ἔξωθεν. Sed et Aegyptus potuit dici Masor ab angustiis, quia Sur est coarctari, et Sar, angustum sonat. Angusta enim est Aegyptus, quod omnes sciunt, et a mari Syenem usque tota patet in longitudinem, unde est quod Aegyptios Esaias appellat Gap desc: Hebrew h. e. gentem in longitudinem protractam, vel extensam c. 18. v. 2. Vox autem dualis misraiim docet duplicem esse Aegyptum, de quo supra. Aegyptus etiam olim Eeria five Aeria dicta. Schol. Apollonii Rhodii in illud Argonaut. α.

----- Ηἐρίη πολυλήϊος ἆια Πελασγῶν.

Thessaliam ita nuncupari ait, παρὰ τὸ μέλαιναν εἶναι τὴν γην̑. Οὕτω γὰρ καὶ τὴν Αἴγυπτον Η᾿ερίαν φατί???. Atque vetustissimum hoc ei fuisse nomen volu8nt prisci, et antequam Aegyptus diceretur. Eusebius in Chronico sub Mosis tempora Ρ῾αμςςςη̈ς ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ ὁ Αἴγυπιος καλούμενος ἐβασίλευϚεν Αἰγύπτου ἔτη ξη. μετωνόμαϚε δὲ, τὴν χῶραν Αἴγυπτον τῷ ἰδίῳ ὀνόματι ἥτις πρότερον Μεςραῖα, παρ Ε῞λλησι δὲ Α᾿ερία ἐλέγετο. Ac proinde Apollinarius illud Psalmistae Psal. 113. In exitu Israelis ab Aeegypto, etc. ita vertit.

Α῎λκιμος Ι᾿σραῆλος ὅτ᾿ ἤλυθεν Η᾿ερίηθεν,

Δῶμα δὲ βαρβαρόφωνον Ι᾿ακώβου λίπε λάος.

Restat iam ut aliquid de Graeco vocabulo dicamus. Etymologus postquam varias produxit huius vocis notationes, concludit, ἢ παρὰ τὸ αἴθω, το καίω, οἱ γὰρ εν Αἰγύπτῳ ἄνθρωποι κεκαυ μένοι εἰτὶν εν τῆς σφοδρὰς τȏυ ἡλίου φωρᾶς. Quin et Hesychius Αἰγυπτιῶσαι denigrare interpretatur. Videatur quoque Scaliger in Festum, voce Aegyptinos. Isychius quoque ad Levit. c. 3. v. 6. Aegyptus, ait, contenebratio vocatur, unde Aethiopia Stephano et Eustathio dicitur. Vetum de hac re audiamus Doctissimum virum Simpsonium. Sic cnim ille, Aegyptus Αἴγυπιος Graecis dicta, non a Danai fratre Aegypto, utcommunis fert opinio, sed ab illa Thebaidos urbe Coptos, quae Aegyptiorum et Arabum commune emporium fuit, uti refert Plin. l. 6. c. 23. Hine tota illa regio Gap desc: Hebrew Koptos, dicta fuit.

Nam Ebraeis ai, est insula, provincia, unde forsan αἶα Graecorum. Postea vero pro Αἴκυπιος dicta est Αἴγυπιος, nam κ et γ sunt literae commutabiles, ut in Κώβιος, Gobius etc. Vide Coptos, et de nomis Aegyptiorum, in Nomi. Aegyptus a fulminum casu est immunis ob nimium solis ardorem; siquidem calidi siccique terrae halitus in raras admodum tenuesque, et infirmas nubes densantur. Plin. l. 2. c. 50. Siquidem in Aegypto non pluit. Zachariae c. 14. v. 18. Quod si familia Aegypti non ascenderit, neque advenerit, super quos non est imber. Claudian. Epigr. X. de Nilo.

Felix qui Pharias proscindit vomere terras,

Nubila non sperat tenebris condentia caelum,

Nec graviter flantes pluviali srigore Coros

Invocat, aut arcum variata luce rubentem.

Aegyptos sine nube ferax, imbresque serenos

Sola tenet, secura poli, non indiga venti.

Tibull. l. 1. eleg. 7.

Te propter nullos tellus tua postular imbres,

Arida nec pluvio supplicat herba Iovi.

Lucan. l. 4. v. 446.

Terra suis contenta bonis, non indiga mercis,

Aut Iovis, in solo tanta est fiducia Nilo.

Inde hiulca Statio, ob nimiam siccitatem diducta. Locus est irs Theb. l. 4. v. 708. s.

Et patris undosi sonitus exspectat hiulca

Aegyptos, donec Phariis alimenta rogatus

Donat agris ---- ---- ----

Eam ob rem Aegyptus Melae l. 1. c. 9. terra expers imbrium dicitur. Saeculi autem nostri admiratores, et hoc quoquc antiquorum simplicitati adscribunt. Unâ omnes voce contendunt, imbres in Aegypto non minus frequentes esse atque alibi locorum. Alexandriae enim et in itinere Memphim versus, pluvias se expertos esse continentes, oculati et complures restes affirmant. Sed desinant rogo, boni viri non veteribus, sed sibi illudere. In inferiori Aegypto, quae mari vicina est, nonnumquam pluvias descendere, non illos fugit. Proclus in Timaeum l. 1. Εἰ καὶ γίγνοιτό ποτε ὄμβρος περὶ τὴν Αἴγυπτον, ἀλλ᾿ οὐ περὶ πᾶταν, ἀλλὰ περὶ τὴν κάτω γίγνεςθαι ἐιώθασιν. Vide Voss. ad Melam. p. 49. et infra. De Aegypto sic Baudrandus: Aegyptus, est Africae regio celeberrima, non autem Asiae, sub potestate Turcarum ab A. C. 1517. A. Gallis l' Egypte dicitur, ab Italis et Hispanis l' Egitto, Indigenis Chibili, Arabib. Bardamasser, Extenditur a Septentrione in Meridiem, per 500. mill. pass. nempe a mari Mediterraneo usque ad Syenem. Eam interfluit Nilus fluv. cuius inundationibus annuis fecundatur. Ab Oriente habet deserta Arabiae, ab Occidente Libyam, a Meridie Aethiopiam, et a Septentrione mare mediterraneum. Habet primariam urbem Cayrum ad Nilum amplissimam, et alias Sultanorum Regiam. Aegyptios tamquam viles et sordidos, onera instar asinorum corpore vectare solitos Suid. scribit, Unde apud Aristoph. Aegyptius laterifer, vide infra. Eam iuxta Kircherum a Septentrione distendunt Mediterrancum pelagus atque Nili ostia: ab Ortu Erythraei maris cingulum concatenatis veluti montibus in Aethiopiam usque extensum: a Meridie horrida catarractarum praecipitia: ab Occasu cum sabulosus Libyae Oceanus, tum continuata montium series, Erythraeis fere parallela, in explicatae fasciae formam, iuxta Strab. aut melius, in extensi brachii figuram, cuius manum seu palmam Delta Niloticum refert, et yariâ fluminis divaricatione, veluti manum in digitos dispescit. Divisa olim fuit in 30. Nomos seu Prefecturas: Postea in Inferiorem, quam Geographi Delta appellant, Mediterraneam et Superiorem. Pinguedo soli tanta, ut incolae eius luxuriam arenâ solo mixtâ temperare cogantur. Eius historia haec: Primorum Regum Dynastias, exhiber Kircherus Oedip. Tom. I. Synt. I. Iis deletis Persae sceptrum regni huius capessiverunt? Inde, intercedentibus paucissimis, et tributariis Persarum, ad Ptolemaeos devolutum est et partem Quartae Monarchiae constituit. Exspiravit dein regnante Cleopatrâ, et provincia Romanorum esie coepit; vide infra ubi de Comite Aegypti ac divisô horum Imperiô Graecis paruit, usque ad A. C. 704. quô Aegyptii denuo sibi Regem creârunt, e genere Muhammedico, quem Calipham dixêre: a quo deinde et Successores eius hoc sumpsêre nomen, usque ad A. C. 1053. quô Almericô Christianô, Hierosolymorum Rege Calipham urgente, ille Sultani Syriae Regis auxilium imploravit, a quo missus Sarraco, pulsis Christianis, Calipham simul in vincula coniecit Regnumque usurpavit, iubens se in posterum, non Regem, sed a Principis sui nomine Sultanum vocari. Sic nomen hoc ibi primum auditum, et postea inter servos, qui regnum ad se traxêre, ac tandem Mammeluchos conservatum est, usque ad A. C. 1517. quô in fidem acceptô, sed paulo post ab ea recedente Sultanô Tommanbaiô, Selimus Turcarum Imperator Aegyptum iterum in provinciam redegit, Tommanbaium vero Alcairi publice suspendiô peremit Vide P. Martyr. Leg. Bab. l. 3. Leunclav. Pand. n. 27. et c. Et de rebus Aegyptiacis plenissime disserentem Athan. Kircherum in Prodromo Ling. Copticae et Oedipo Aegypt. ac Obelisco Pamphylio, Sed praecipue Ioh. Marshamum Equ. Anglum Canone Chronicô, ubi intervallum a diluvio MCCCC. annorum, ad res Aegypti pertinens, in duas partes distiinguit: quarum prior continet annos DCC. ab initio Menis usque ad incursionem Pastorum; quô temporis spatiô Aegyptus in diversas partita Dynastias, (Thebanam, cuius caput Thebae Aegypti seu Diospolis; Supertoris Aegypti, cuius metropolis Memphis; Inserioris Aegypti, cuius praecipua urbs Heliopolis ) et securâ pace potita, neque bellum cum exteris, neque commercium exercuit; posterior alteros DCC. annos persequitur, ad adventum Pastorum, ad expeditionem Sesostris in Asiam, quibus temporibus Aegyptus a Pastoribus diutissime oppressa; tandem a servitute liberata in Monarchiam coaluit. Post quae res Aegypti splendidissimas refert, et Imperium amplissimung Sesostris ad succeslores

transmissum: refert item, mutatâ fortunâ, alteram Aegypti servitutem, alteram Πολυκοιρανίην, idque filô temporis satis continuô, Historiae autem stylô saepius interruptô, non quidem per Annales sed annorum Centurias, ob materiae penuriam. Tandem accuratiore fretus Chronologiâ, res Graecas por Olymiadas, res Orientis per annos Nabonassaraeos digerit. Regnum. Aegyptiorum instauratum, pessundatas Hebraeorum fortunas; Aslyriaca, Babylonica, Medica, Lydica, Medo-Persica percurrit; donec tandem in Persa rum potestatem omnia haec devenerunt. De quo Opere iudicium Eruditi orbis, vide in Praef. editioni Lipsiensi annô 1676. praefixa. Adde dicenda, voce Buastus, Elephantine, Heliopolis, Memphis, Misr. Sais, Thebae Aeg. This etc.

Urbes Aegypti clarae: quarum clariores asteriscô notantur.

Abydus cpiscopalis; *Alexandria patriarchalis. Anthedon. Antinopolis episcopalis Arsinoe. *Babylon nova. Berenice. Bubastus. Busiris episcopalis. Canobus seu Canopus. Casium. *Coptos episcopalis. Dionysias. Diospolis magna. Diospolis parva. Gerra. Heliopolis episcopalis. Hermopolis episcopalis. Heroopolis. *Lycopolis episcopalis. Mendes. *Memphis. Mysormus. Naucratis episcopalis. Nilopolis episcopalis. Ostracine episcopalis. *Pelusium episcopalis. Pharos. Prolemais ad Nilum. Altera ad finum Arabicum. Rhinocorura episcopalis. Sais episcopalis. Sebennytus episcopalis. *Syene episcopalis. Tanis episcopalis. Tentyra episcopalis. *Thamiatis episcopalis. *Thebae, Thmuis episcopalis. Nunc pro maiori parte interiêre; et partes Aegypti a Nilo fluvio remotiores fere incultae iacent, praesertim versus Libyam.